Tapu ve Kadastro Müdürlüğü Yabancı İşler Daire Başkanlığı’nın 2015/5 (1767) Sayılı Yurtdışında Düzenlenmiş Vekâletnameler Konulu Genelgesine Ek Kılavuz
1. VEKÂLETNAMEYİ DÜZENLEYEN MAKAM
Mevzuatımızın aradığı şartlar çerçevesinde yurtdışında düzenlenen vekâletnameleri;
a) Yurtdışında bulunan Konsolosluklarımızca düzenlenen vekâletnameler,
b) Yabancı ülkelerin noterlik işlemi yapmaya yetkili makamlarınca düzenlenen vekâletnameler,
olarak ikili bir ayırıma tabi tutarak incelemek gerekir.
Öte yandan “b” fıkrasında yer alan yabancı ülkelerin noterlik işlemi yapmaya yetkili makamlarınca düzenlenen vekâletnameleri ise
b.1) Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına İlişkin Sözleşmeye (La Haye) taraf olan ülkelerden birinde düzenlenen vekâletnameler,
b.2) Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına İlişkin Sözleşmeye (La Haye) taraf olmayan ülkelerden birinde düzenlenen vekâletnameler, olarak yine ikili bir ayırıma tabi tutarak incelemek gerekmektedir.
1.1. KONSOLOSLUKLARIMIZCA DÜZENLENMİŞ VEKÂLETNAMELER
1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 191 inci maddesi “Yabancı memleketlerde noterlik işleri, konsoloslar tarafından görülür” hükmünü haiz olup yabancı memleketlerdeki Türk Konsolosluğunca yapılan bir noterlik işlemi, başka bir merciin tasdiki aranılmaksızın geçerli olacaktır.
Konsolosluklarımızca düzenlenen vekaletnameler TAKBİS’de yer alan “Noterler Birliği Vekaletname Sorgulama” ekranından kontrol edilebilir.
1.2. YABANCI ÜLKELERİN NOTERLİK İŞLEMİ YAPMAYA YETKİLİ MAKAMLARI TARAFINDAN DÜZENLENEN VEKÂLETNAMELER
1.2.1 Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına İlişkin Sözleşmeye (La Haye) Taraf Olan Ülkelerden Birinde Düzenlenen Vekâletnameler
Lahey Uluslararası Özel Hukuk Konferansı‘nda imzalanan sözleşmelerden biri olan Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi 16.9.1984 tarihli ve 18517 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak ülkemiz açısından 29.09.1985 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Sözleşmenin 1 inci maddesinde; taraf devletlerden birinin ülkesinde düzenlenmiş olup da diğer taraf ülkesinde kullanılacak olan resmî belgeler sayılmıştır. Sözleşmenin 3 üncü maddesinde ise imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin sıfatını ve gerektiğinde bu belge üzerinde mühür veya aslı ile aynı olduğunun teyidi için zorunlu görülebilecek tek işlemin, belgenin verildiği devlet yetkili makamınca bu belgeye Sözleşmenin 4 üncü maddesinde tanımlanan tasdik şerhinin (apostille) konulmasından ibaret olduğu belirtilmiştir.
Bu kapsamda vekâletname, Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına İlişkin Sözleşme’ye (La Haye) taraf ülkelerden birinde düzenlenmişse tasdik şerhi (apostille) içermelidir. Tasdik şerhinin aranılan şartları taşıması gerekir. (Bknz. .28.02.2019 tarih ve 2019/2 sayılı Genelge )
Sözleşmenin 3 ve 4’üncü maddelerine göre tasdik şerhi, sözleşme ekinde yer alan örneğe uygun olarak en az dokuz santimetre kenarlıklı kare biçiminde hazırlanmalı ve bizzat belgenin veya buna eklenecek bir kâğıdın üzerine konulmalıdır.
Tasdik şerhi, bunu koyan makamın resmi dilinde yazılabileceği gibi ikinci bir dilde de yazılmış olabilir ancak tasdik şerhinin, başlığının mutlaka “Apostille Convention de La Haye Du 5 Octobre 1961” şeklinde Fransızca olarak yazılmış olması şarttır.
Sözleşmenin 4’üncü maddesi gereği; Sözleşmeye ekli örneğe uygun olarak düzenlenmiş olan tasdik şerhi, aşağıda verilen örnekte olduğu gibi bizzat belgenin üzerine konulabileceği gibi;
Tasdik şerhinin vekâletnameye eklenecek bir kâğıdın üzerine konulması da mümkündür. Tasdik şerhinin ayrı bir belgede yer alması halinde şerh, tasdik edilen belge ile birleştirilerek, tasdik eden makamın mührü birleşme yerine basılacaktır. Burada tasdik şerhi ile belgenin birbirine ilişkin olduğunun açık bir şekilde belirlenebilir olması gerekmektedir.
1.2.1.2. Apostille (Tasdik Şerhi ) Vermeye Yetkili Makamlar
Sözleşmenin 6 ncı maddesi uyarınca tasdik şerhini (apostille) vermekle yetkili ülke makamları ülkemiz uygulamasında olduğu üzere, idari belgeler ve adli belgeler için farklılık gösterdiği gibi eyaletlere ayrılan ülkeler için (Amerika Birleşik Devletleri, Almanya Federal Cumhuriyeti v.b) her bir eyalete göre de farklılık gösterebilmektedir. Sözleşmenin 6 ncı maddesi uyarınca tasdik şerhini (apostille) vermekle yetkili ülke makamları, https://www.hcch.net/de/instruments/conventions/authorities1/?cid=41 internet adresinde ilgili ülkenin ismi üzerine tıklanarak öğrenilebilmekte olup gerek Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi’ne taraf ülkelere, gerekse bu ülkelerde apostille şerhi veren makamlara ilişkin bilgiye, belirtilen internet adresinden ulaşılması mümkündür.
1.2.1.3. Evraka Özel Olmayan Tasdik Şerhi (Apostille)
Öte yandan bazı (apostille) tasdik şerhlerinin vekâletnameyi düzenleyen makam tarafından vekâletnameye fotokopi şeklinde bir evrak eklenmiş olarak sunulduğu görülmektedir.
Bu şekilde sunulan belgeye özel olarak değil de genel olarak verildiği (örneğin baskı şeklinde olan) ve hangi belgeye ilişkin olduğu anlaşılamayan (apostille) tasdik şerhi belgelerinin kabulü mümkün bulunmamaktadır.
1.2.1.4. Tasdik Şerhi ile Vekâletnamede Yer Alan Noter Onayının Farklı Kişilerce Yapılmış Olması Zorunluluğu
28.02.2019 tarih ve (1796) 2019/2 sayılı Genelgemiz ile “..belge ile buna ilişkin tasdik şerhinin farklı makamlarca düzenlenmiş olması gerektiği hususuna dikkat edilmelidir. Zira tasdik şerhi ile belgeyi düzenleyen makamın imza ve mührü tasdik edildiğinden, tasdik şerhinin ilişkin olduğu belgede yer alan imza ve mühür ile tasdiki mümkün bulunmamaktadır” denilmiş olmakla birlikte, sunulan bazı vekâletnamelerin aşağıdaki örnekte olduğu gibi noterin şahsına ait mühür ile değil de noterlik hizmeti verenlerin kullandığı daha genel bir mühürle onaylandığı; ayrıca bu vekâletnamelerin tasdik şerhi (apostille) vermeye yetkili makamların o ülke noterlikleri olması durumunda aynı mührün hem vekâletnamede hem de ona ilişkin tasdik (apostille) şerhinde yer aldığı görülmüş olup burada apostille vermekle yetkili makamın yukarıda verilen internet adresinden kontrolünün sağlanarak o makama ilişkin bir mühür olması durumunda, bu tarz vekâletnamelerin tapu işlemlerine esas alınabilmesi mümkündür. Ancak her durumda tasdik şerhi ile belgeyi düzenleyen makamın imzalarının farklı olması gerektiği hususuna dikkat edilmesi gerekmektedir.
1.2.1.5. E-Apostille
Bazı ülkelerce dijital imzalı tasdik şerhi (e-apostille) uygulamasına geçilmiş olup bu uygulama kapsamında sunulan belgeler, vekâletnamenin pdf formatındaki kopyası ile elektronik imzalı tasdik şerhinden (e-apostille) oluşmaktadır. Sunulan vekâletnamelerin e- apostille’li olması durumunda aşağıda verilen örnekte olduğu gibi öncelikle varsa karekod aracılığı ile yoksa belge üzerinde adresi verilen internet sitesine giriş yapılarak apostille tasdik şerhinin ve ilgili vekâletnamenin bağlantısının kurulması gerekmektedir. E-imzalı apostille ile belge arasında bağın kurulduğu durumlarda bu belgeler işleme esas alınabilecektir.
Tasdik şerhi (apostille) ve ilişkili olduğu vekâletnamenin arasındaki bağın, verilen internet adresinden birebir görülerek görülerek kurulamadığı durumlarda, bu vekâletnamelerin işlemlere esas alınması mümkün bulunmamaktadır.
Her ne kadar apostille şerhinin hangi tarih ve sayılı belgeye ilişkin olarak verilmiş olsa da vekaletname ile tasdik şerhinin (e-apostille) internet adresinden görüntülenememesi ve bu durumda hukuki bağlantının kurulamaması nedeniyle bu tür vekâletnamelerin tapu işlemleri için kabul edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
28.02.2019 tarih ve 1796 (2019/2) sayılı Genelge’nin son paragrafında yer alan “E-imzalı tasdik şerhleri (e-apostille) ile yapılan başvurularda ise konunun ilgili evraklarla birlikte Yabancı İşler Dairesi Başkanlığına intikali ile alınacak cevaba göre işlemlere yön verilmesi gerekmektedir.” hükmü kaldırılmış olup e-imzalı evrakın kontrolünün evrakın sunulduğu Müdürlük tarafından yapılması gerekmektedir.
Bununla birlikte tasdik şerhinin (e-apostille) sıhhati konusunda ilgili müdürlükçe tereddüt hasıl olması durumunda konu Yabancı İşler Dairesi Başkanlığına intikal ettirilebilecektir.
1.2.2. Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına İlişkin Sözleşmeye (La Haye) Taraf Olmayan Ülkelerden Birinde Düzenlenen Vekâletnameler
Noterlik Kanununun 195 inci maddesi gereğince yabancı ülkelerde usulü uyarınca düzenlenen vekâletnamelerde vekâletnameyi düzenleyen merciin imza ve mührünün, o yerde bulunan Türk konsolosluğu tarafından onanması gerekmektedir. Ancak konsolosluklarımızda her noterin imza ve mührünün bulunması mümkün olmadığından ikili bir onay mekanizması benimsenmiş ve düzenleyen noterin imzasının bağlı olduğu makam; o makamın imza ve mührünün ise o yerde görevli Türk Konsolosluğunca onanmış olması gerekmektedir.
2015/5 sayılı Genelgemizde bu kapsamda “Vekaletnamedeki noterin imzasının bağlı bulunduğu makam, bu merciin imza ve mührünün ise o yerdeki Türk Konsolosluğu tarafından onaylanmış olması şartıyla, yabancı ülke noterlerinin kendi ulusal mevzuatlarına uygun olarak kendi lisanlarında ve ilgilinin fotoğrafını içerir şekilde düzenlemiş oldukları bir vekaletname olması gerekmektedir.” denilmiştir.
Burada iki aşamalı tasdik aranıldığı ve neyin tasdik edildiği hususlarına dikkat edilmelidir. Örneğin yabancı ülke noteri tarafından düzenlenmiş vekâletnamedeki imza ve mühür, noter o ülkede hangi makama bağlı ise onun imza ve mührü ile tasdik edilmeli, o makamın imza ve mührü ise o yerde bulunan konsolosluğumuzca onanmış olmalıdır.
Nitekim gerek Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü’nün 21.09.2021 tarih ve 25919 sayılı, gerekse Noterler Birliği’nin 25.01.2022 tarih ve 6952 sayılı görüşlerinde; 1961 tarihli Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına Dair La Haye Sözleşmesi hükümlerinden kaynaklanan istisnalar saklı kalmak kaydıyla, yurtdışında düzenlenmiş bir noterlik evrakının Türkiye’de noterliklerde kullanılabilmesi için 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 195 inci maddesi gereğince o memleketin yetkili merciinin imza ve mührünün o ülkede bulunan konsolosluğumuz tarafından onaylanması gerekliliği ifade edilmiş olup tapu işlemleri için de bu usül geçerlilik şartı olarak kabul edilmektedir.
Tapu Müdürlüklerine sunulan bazı vekâletnamelerin, vekâletnamenin düzenlendiği ülkenin resmi makamları tarafından yapılan bir takım onaylar ihtiva ettiği ancak bu onayların aranılan onaylar olmadığı görülmüştür.
Öte yandan bazı vekaletnamelerde noterin imza ve mührünü tasdik eden makamın değil de vekaletnameye ilişkin yapılan tercümeyi yapan kişinin kaşe imzasının ilgili bakanlıkça o Bakanlığın imza ve mührünün ise orada bulunan konsolosluğumuzca tasdik edildiği görülmekte olup bu vekaletnameler gerekli onama silsilesine uygun olmadığı için bunların tapu işlemlerine esas alınması mümkün bulunmamaktadır.
2. VEKÂLETNAMENİN DÜZENLENDİĞİ DİL
Vekâletname, hangi ülkede düzenlenmiş ise o ülkenin resmi dilinde olmalıdır. Ülkelerin resmi dillerine ilişkin bilgiye Yabancı İşler Dairesi Başkanlığının resmi internet sayfasından (https://www.tkgm.gov.tr/yabancii-db/ulkelerin-resmi-dilleri) ulaşılabilir. Burada bazı ülkelerin birden fazla resmi dile sahip olduğu hususu gözden kaçırılmamalıdır. Örneğin; Pakistan İslam Cumhuriyeti’nin Urduca ve İngilizce olmak üzere iki resmi dili bulunmaktadır. İngilizce olarak düzenlenmiş bir vekâletname Pakistan İslam Cumhuriyeti’nde düzenlenmiş ise kabul edilecek iken bu vekâletname Afganistan İslam Cumhuriyeti’nde düzenlenmiş ise Afganistan’ın resmi dilleri içerisinde İngilizce yer almadığından ve vekâletname bu ülkenin resmi dilleri olarak gösterilen Darice veya Peştuca dillerinde düzenlenmemiş olduğundan tapu işlemlerine esas alınmayacaktır.
Birden Fazla Dilde Düzenlenen Vekâletnameler;
Ayrıca düzenlendiği ülkenin resmi dili ve aynı zamanda Türkçe dilinde düzenlenmiş olan vekâletnamelerin Türkçe kısmı dikkate alınmayarak noter onaylı Türkçe tercümesinin sunulması halinde işlemlere esas alınabilmesi mümkündür.
Bu kapsamda aşağıdaki vekâletname örneği noter onaylı Türkçe tercümesi ile birlikte sunulduğu takdirde tapu işlemlerine esas alınabilecektir.
3. VEKÂLETNAMEDE FOTOĞRAF
Noterlik Kanunu’nun “Noterlik İşlemlerinin Şekli” başlıklı dokuzuncu kısmında yer alan 80 inci maddesi ile Noterlik Kanunu Yönetmeliği’nin 93 üncü maddesi gereği niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşmeler ile vekâletnamelerin, fotoğraflı olarak düzenlenmesi gerektiği belirtilmiş olduğundan vekâletnamenin, vekâlet verenin fotoğrafını içerir şekilde düzenlemiş olması gerekmektedir. Öte yandan fotoğrafın sonradan yapıştırılmadığının anlaşılması açısından, fotoğrafın vekâletnameyi düzenleyen makamın mührü varsa mührü ile; mührü yoksa soğuk damga, imza veya kaşesi ile tevsik edilmiş olması gerekmektedir. Fotoğrafın sonradan vekâlet üzerine yapıştırılması şart olmayıp vekâletnameye basılı bir şekilde sunulması halinde de kabulü mümkündür. Fotoğrafın vekâletname üzerine dijital olarak basılı olduğu (fotoğrafın sonradan yapıştırılmış olmadığı) vekâletnamelerde de fotoğrafın vekâletnameyi düzenleyen makam tarafından görüldüğünün belgelenmesi açısından duruma göre mühür, kaşe veya noterin imzası ile tevsik edilmiş olması aranılmalıdır. Ayrıca fotoğrafın vekâletname içeriğinde bulunması şartı ile vekâletnamenin herhangi bir sayfasında yer alması yeterlidir.
4. VEKÂLETNAMEYE ESAS ALINACAK KİMLİK BELGELERİ
4.1 VEKÂLETNAMEYE ESAS ALINAN KİMLİK BELGELERİ
4.1.1 Yabancı Gerçek Kişilerce verilen Vekâletlerde
Yabancı uyruklu kişiler adına düzenlenen vekâletnamelerin 2013/13 sayılı Genelgemiz gereği uyrukluğunda bulundukları ülke tarafından düzenlenmiş kimlik belgeleri veya yine uyrukluğunda bulundukları ülke tarafından düzenlenmiş pasaport belgelerine istinaden düzenlenmiş olması gerekmektedir. (16.09.2013 tarih ve 1750- 2013/13 sayılı Genelge Filistin uyruklulara ilişkin istisnai hüküm saklıdır.) Ayrıca anılan belgelerin vekâletnamenin düzenlendiği tarih itibari ile geçerlilik süresinin dolmamış olması hususuna özellikle dikkat edilmelidir.
Vekâletnameye dayanak kimlik ve pasaportlarda kişinin uyrukluk bilgisinin bulunması gerekmektedir. Aksi takdirde 2013/13 sayılı Genelge ve ilgili talimatlar çerçevesinde gerekli onayları içerir belge ile bu hususun ilgilisince ispat edilmesi gerekir.
Öte yandan 29/05/2009 tarih ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu ile tanınan hakları kullanmak üzere aynı kanunun 28 inci maddesinin 6 ıncı fıkrası gereği ve 12.04.2013 tarihinden sonra verilmiş olan mavi kartların, tapu işlemlerinde kimlik olarak kullanılabileceği belirtildiğinden yabancı ülkelerde düzenlenen vekâletnamelerin 12/04/2013 tarihinden sonra verilmiş mavi kartlara dayanılarak düzenlenmiş olması da mümkündür.
4.1.2 Türk Vatandaşları tarafından verilen Vekâletlerde
Tapu Sicili Tüzüğü’nün 18/2 maddesinde “İstemde bulunan hak sahibi gerçek kişi ise, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralı nüfus cüzdanı istenir” denilmekte olup Türk vatandaşlarının yurtdışında bulunan Konsolosluklarımızda düzenleteceği vekâletnamelerin, bu kişilerin T.C. kimlik belgesine istinaden düzenlenmiş olması gerekmektedir. Bununla birlikte, yabancı ülke noterlikleri tarafından düzenlenmiş vekâletnamelerde nüfus cüzdanı yanında ülkemiz tarafından verilmiş pasaport belgesine dayalı olarak düzenlenmiş vekâletnamelerin de tapu işlemlerine esas alınması uygun görülmektedir.
Ancak pasaport ve T.C. kimlik kartı dışında kalan ehliyet, mesleki kimlik, seyahat pasaportu, geçici koruma belgesi vs. gibi belgelere istinaden düzenlenmiş olanlar ile başka bir ülke pasaportuna istinaden verilen vekâletnamelerin kabulü mümkün bulunmamaktadır.
5. VEKÂLETNAMEDE İMZA ARANILMASI VE SAYFALARIN TASDİKİ
Tapu Sicili Tüzüğü’nün 18 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında tapu işlemi için düzenlenecek vekâletnamelerde, vekâlet verenin imzasının bulunması zorunlu olduğundan yurtdışında düzenlenmiş vekâletnamelerde de vekâlet verenin imzasının bulunması gerekmektedir. Ancak vekâletnamenin her sayfasının vekâlet veren tarafından imzalanmış olması, yabancı noterliklerde düzenlenen vekâletnameler için geçerlilik şartı olarak aranılmamaktadır.
Bununla birlikte her sayfanın ya da ilk ve devam eden sayfaları birbirinden tahrif edilmeden ayrılamayacak şekilde irtibatlandırılmış vekaletnamelerde ilk ve son sayfanın vekâletnameyi düzenleyen mercii tarafından; vekâletname kaşe ile tasdik edilmişse kaşe, mühürle tasdik edilmiş ise mühür ile tevsik edilmiş olması gerekir.
6. VEKÂLETNAMEYE DAYANAK BELGELERİN ARANILMASI
17.08.2013 tarihli ve 28738 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tapu Sicil Tüzüğü’nün 18 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında yer alan “Vekil, tevkil yetkisine dayalı olarak bir başkasını vekil tayin etmiş ise, dayanağı olan vekâletname de aranır.” hükmü nedeniyle vekilin tevkil yetkisine dayalı olarak bir başkasını vekil tayin etmesi halinde, dayanak vekâletnamenin aslının/onaylı bir suretinin yeni vekâletnameye müstenit olarak ekli bir şekilde veya aslı/onaylı sureti ile birlikte sunulmuş olması gerekmektedir. Bir başka ifade ile dayanak vekâletnamenin müstenit olarak ekli veya onaylı olarak ayrıca sunulmadığı durumlarda, dayanak vekâletnamenin aslının sunulması gerekmekte olup bu sunulacak asıl vekâletnamenin de tasdik şerhi (apostille) veya konsolosluk onaylı olması gerekmektedir.
Bu nedenle yurtdışında düzenlenmiş olan vekâletnameler için de belirtilen şartlar aranılmakta olduğundan belirtilen şartlara uygun olmayan vekâletnamelerin kabulü mümkün olmayacaktır.
Türkiye Noterler Birliği’nin 12.06.2019 tarih ve 3 sayılı Genelgesinin “İş takipleri için verilen vekâletnameler hariç, tapuda işlem yapılmasını gerektiren tüm noterlik işlemleri ile bazı vekâletnamelere eklenmesi gereken dayanak belgeler” başlıklı 5 inci maddesi ile 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 79 uncu maddesi hükümleri doğrultusunda tapuda işlem yapılmasını gerektiren tüm noterlik işlemlerine kimlik örneklerinin ekleneceği hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda Konsolosluklarımızca düzenlenen vekâletnameler için aynı hususlar aranılacaktır. Ancak, yurtdışında o ülkelerde bulunan noterlik hizmeti yapmaya yetkili makamlar tarafından düzenlenmiş vekâletnamelerde, dayanak kimlik belgesinin vekâletnameye müstenit olarak eklenmemiş olması durumunda vekâletnameye esas alınan kimlik belgesinin noter onaylı örneğinin sunulması istenebilir. Vekaletname içeriğinde kimlik belgesinde yer alan bütün bilgilerin bulunması halinde ise onaylı kimlik örneği ayrıca aranılmayabilecektir.
Yabancı ticaret şirketleri adına verilen vekâletnamelerde ise içerikte bahsedilmiş olması şartı ile yetki belgesinin vekâletnameye müstenit olarak eklenmemiş olması durumunda bu belgenin onaylı örneğinin sunulması kaydı ile vekâletnamenin kabulü gerekir.
7. DİĞER HUSUSLAR
7.1 ÜLKEMİZDE BULUNAN YABANCI TEMSİLCİLİKLERİN DÜZENLEDİKLERİ VEKÂLETNAMELER
1963 tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşme ile Noterlik işlemleri, konsolosluk görevleri arasında sayılmaktadır (Madde 5/f). Bununla birlikte, bulunulan ülkedeki gayrimenkullere ilişkin işlemler söz konusu noterlik görevleri dışında tutulmaktadır. Bir başka deyişle, ülkemizde bulunan yabancı devlet konsolosluklarının, ülkemizdeki gayrimenkuller üzerinde işlem yapılmasına olanak sağlayan noterlik işlemlerini yapma yetkisi bulunmadığından bu makamların düzenlediği vekâletnamelerin kabulü mümkün değildir.
Ayrıca, diğer ülkelerdeki dış temsilciliklerin noterlik hizmetleri kendi vatandaşlarının yine kendi ülkelerindeki işlemlerine yönelik olacağından bunların da ülkemizde taşınmaz tasarruflarında kullanılması mümkün olmayacaktır. Örneğin A ülkesinin B ülkesindeki dış temsilciliğince düzenlenmiş bir vekâletname ülkemizdeki taşınmazlara ilişkin işlemlerde kullanılamayacaktır.
7.2 YURT DIŞI TEMSİLCİLİKLERİMİZCE TERCÜME ONAYLARI İLE BİRLİKTE SUNULAN VEKÂLETNAMELER
Yurtdışında bulunan noterler tarafından düzenlenmiş vekâletnamelerin o yerde bulunan temsilciklerimize bağlı yeminli tercüman tarafından yapılan çevirisinin, konsolosluğumuzca onaylanmış olması halinde bu çeviriler tapu işlemlerine esas kabul edilecek olup bu durumda çeviriyi yapanın dış temsilciliğin yeminli tercümanı olduğunun ve yemin tutanağının temsilcilikte bulunduğunun belirtilmesi yeterlidir. Bu belgenin sunulması halinde ayrıca ülkemizde bulunan bir noter tarafından onaylanmış Türkçe tercümenin aranılmasına gerek bulunmamaktadır. Ancak vekaletnamenin herhangi bir tercüman tarafından yapılan çevirisinin konsoloslukça metne şamil olmamak üzere onaylı bir şekilde sunulmuş olması halinde bu belgenin, tapu işlemlerine esas alınması mümkün bulunmamakta olup bu durumda vekâletnamenin ülkemizde görevli bir noter tarafından onaylanmış Türkçe tercümesinin aranılması gerekmektedir.
7.3 DIŞİŞLERİ BAKANLIĞINA BAĞLI TİCARET OFİSLERİ
Dışişleri Bakanlığımıza bağlı ticaret ofisi olarak faaliyet gösteren dış temsilciliklerimizin noterlik işlemleri yapabilmeleri mümkün olup bu temsilciliklerce düzenlenen vekâletnameler tapu işlemlerine esas alınabilecektir. Örneğin Taipei’de bulunan Ticaret Ofisimizce düzenlenmiş vekâletnamenin konsolosluklarımızda düzenlenmiş vekâletnameler gibi kabulü gerekmektedir.
7.4 KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ’NDE DÜZENLENEN VEKÂLETNAMELER
“Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Hükümeti Arasında Adalet ve İçişleri Alanında İşbirliği Anlaşması” Bakanlar Kurulunca onaylanmış ve 07.01.2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu anlaşmanın; 27 nci maddesinin 2 inci fıkrasında “…Taraflardan birinin ülkesinde düzenlenmiş ve onaylanmış ve resmi mühür taşıyan belgeler diğer Tarafın yetkili makamları önündeki işlemlerde tasdikten muaf tutulacak ve Taraflardan birinin resmi makamlarınca düzenlenen belgeler, diğer Taraf ülkesindeki resmi belgelerle aynı ispat gücüne sahip olacaktır.” denilmektedir.
Bu kapsamda, Anlaşmanın 27/2 fıkrasında yer alan hüküm, tüm resmî belgeler açısından geçerli bulunmakta olup KKTC makamlarınca düzenlenmiş vekâletnamelerin ayrıca bu yerdeki konsolosluklarımızca onaylanması gerekmemektedir.
Bununla birlikte KKTC’de düzenlenen vekâletnamelerin 14.01.2013 tarih ve 2013/5 (1742) sayılı Genelge gereği tapu işlemlerine esas alınabilmesi için aşağıdaki örnekte yer aldığı gibi düzenleyen tasdik memurunun imza ve mührünün bağlı bulunduğu makam tarafından onaylanmış olarak tapu müdürlüğüne sunulmuş olması gerekmektedir.
7.5 FAHRİ KONSOLOSLUKLARIN DÜZENLEDİKLERİ VE ONAYLADIKLARI VEKÂLETNAMELER
Fahri konsolosluklarımızın halihazırda Noterlik Kanunu çerçevesinde vekaletname düzenleme yetkileri bulunmamaktadır. Nitekim Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü’nün 13.09.2002 tarih ve 018975 sayılı yazılarında da fahri konsolosların noterlik görevi yapamayacakları ifade edilmiştir. Öte yandan, fahri konsolosluklar tarafından , yabancı noterlerin düzenledikleri vekâletname üzerindeki imzanın bağlı olduğu makamın mührüne ilişkin konsolosluklarımızca yapılan tasdikin yapılması da mümkün bulunmamaktadır. Bu kapsamda fahri konsoloslar tarafından düzenlenmiş veya imza ve mühür tasdiki yapılmış vekâletnamelerin sunulması halinde bu vekâletnameler tapu işlemlerine esas alınmayacaktır.
7.6 ONAMA ŞEKLİNDE DÜZENLENMİŞ VEKÂLETNAMELER
1512 sayılı Noterlik Kanununun 89 uncu maddesi gereğince tapuda işlem yapılmasını gerektiren vekâletnamelerin mutlaka düzenleme şeklinde olması gerekmektedir. Ancak yabancı ülkelerde bu ülkelerin iç hukuklarına uygun olarak resmi dillerinde düzenlenmiş vekâletnamede “düzenlenme şeklinde yapılmıştır” ibaresinin aranılmasına gerek bulunmamaktadır.
Bununla birlikte sunulan bazı vekâletnamelerde, vekâletnamenin açıkça onama şeklinde yapıldığı yönünde ibarelerin yer aldığı görülmekte olup bu şekilde sunulan vekâletnamelerin tapu işlemlerine esas alınması mümkün bulunmamaktadır.
Aşağıda yer alan vekâletname üzerine işaretli alanda yer alan “metne şamil olmamak üzere tasdik ederim” ifadesi ile belgede yalnızca imzanın vekâlet veren kişiye ait olduğunun tasdik edildiği görülmektedir. Burada Noterin belgenin doğruluğunu veya yürürlüğünü ve hatta bu belgeyi imzalayan kişinin kanuni ehliyetini tasdik ettiği yönünde herhangi bir ibare yer almamakta olup bu benzer ibarelerin yer aldığı vekâletnamelerin tapu işlemlerine esas alınması mümkün bulunmamaktadır.
**Yukarıdaki yazı, Tapu ve Kadastro Müdürlüğü Yabancı İşler Daire Başkanlığı’nın resmi web sitesinde yayımlanan 2015/5 (1767) Sayılı Yurtdışında Düzenlenmiş Vekâletnameler Konulu Genelgeye Ek Kılavuz ‘dan alıntı ve düzenleme yapılarak hazırlanmıştır.
